25 marca 2024 r. w Senacie RP w Warszawie odbyła się konferencja ONE HEALTH – JEDNO ZDROWIE organizowana przez Komisję Zdrowia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Radę Programową Kongresu „Zdrowie Polaków”, podczas której wyłonieni zostali laureaci 3. edycji konkursu „Perspektywy Medycyny” 2023. W tym dniu zaprezentowany został także raport z 5. Kongresu „Zdrowie Polaków” 2023. Wdrożenie zasad One Health w Polsce, nowe podejście do tematu zdrowia publicznego czy powołanie w systemie ochrony zdrowia zawodu farmaceuty klinicznego – to tylko niektóre z rekomendacji zawartych w podsumowaniu ubiegłorocznej edycji jednego z kluczowych wydarzeń w środowisku medycznym, organizowanym przy współpracy Komitetu Nauk Klinicznych PAN, Rady Głównej Instytutów Badawczych, Światowego Centrum Słuchu, Instytutu Narządów Zmysłów oraz Fundacji „Po Pierwsze Zdrowie”.
Historia kongresów „Zdrowie Polaków” pod patronatem honorowym Prezydenta RP Andrzeja Dudy sięga 2019 roku, a każda jej edycja porusza kwestie najważniejszych, z punktu widzenia branży medycznej, problemów, jak i osiągnięć w obszarze ochrony zdrowia. Kongres jest wspólną inicjatywą Komitetu Nauk Klinicznych PAN, Rady Głównej Instytutów Badawczych, zespołów uniwersyteckich, Światowego Centrum Słuchu, Instytutu Narządów Zmysłów oraz licznych ekspertów nauki i medycyny, zarządzania, ekonomii i gospodarki. Na czele Rady Programowej Kongresu „Zdrowie Polaków” stoi prof. Henryk Skarżyński, światowej sławy specjalista otochirurgii, otolaryngologii dzieci i dorosłych, audiologii oraz foniatrii.
– Raport i rekomendacje pokongresowe to bardzo ważne podsumowanie. Cieszę się, że podczas ubiegłorocznej odsłony tego kluczowego dla świata polskiej medycyny wydarzenia poruszaliśmy tematy, które nie tylko są aktualne, ale dotyczą całych grup, populacji, a nawet całej planety. Ochrona zdrowia nie może opierać się na strategiach i sposobie myślenia z przeszłości. Należy przyjąć zintegrowane, holistyczne podejście, z uwzględnieniem faktu, że populacja ludzka jest tylko częścią większego systemu. Kongres nie zastąpi dialogu społecznego na każdym szczeblu – centralnym, regionalnym, w szpitalu lub rodzinie, ale jeśli nie uświadomimy sobie już dzisiaj, że idea One Health to nie tylko to, co jemy, pijemy, jak się uczymy, pracujemy i odpoczywamy, ale również to, co nas otacza – świat roślinny i zwierzęcy – nie możemy mówić o dobrostanie na naszej planecie. Właśnie dlatego potrzeba popularyzacji koncepcji jednego zdrowia znalazła się na pierwszym miejscu wśród piętnastu najnowszych rekomendacji – mówi prof. Henryk Skarżyński.
Wdrożenie zasad One Health w Polsce to tylko jedna z rekomendacji, które znalazły się w raporcie z 5. Kongresu „Zdrowie Polaków” 2023. Obok zintegrowanego podejścia do ochrony zdrowia, eksperci uwzględnili także postulat o przyjęciu aksjomatu podkreślającego zależność zdrowia publicznego od zdrowia psychicznego, a także pochylili się nad problemem nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży w wieku szkolnym, proponując szereg działań, w tym prowadzenia populacyjnego monitoringu częstości występowania tego zjawiska wśród najmłodszych oraz programy edukacyjne skierowane do całych rodzin.
Najnowsze rekomendacje uwzględnione w raporcie z 5. Kongresu „Zdrowie Polaków” 2023 wygłosili m.in.: prof. Romuald Zabielski, członek korespondent PAN, Centrum Medycyny Translacyjnej SGGW w Warszawie; prof. Janusz Heitzman, pełnomocnik Ministra Zdrowia ds. psychiatrii sądowej, Prezes Polskiego Towarzystwa Psychiatrii Sądowej; prof. Katarzyna Neubauer, kierownik Zakładu Dietetyki, Katedra Gastroenterologii i Hepatologii Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu; prof. Henryk Skarżyński, przewodniczący Rady Programowej Kongresu „Zdrowie Polaków”, dyrektor Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu; prof. Anna Wiela-Hojeńska, kierownik Katedry i Zakładu Farmakologii Klinicznej Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu oraz dr hab. n. med. i n. o zdr. Magdalena B. Skarżyńska, Katedra i Zakład Opieki Farmaceutycznej i Farmakoterapii, Wydział Farmaceutyczny, Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, Instytut Narządów Zmysłów.
Pełna lista rekomendacji:
· Wdrożenie zasad One Health w Polsce,
· Przyjęcie aksjomatu podkreślającego zależność zdrowia publicznego od zdrowia psychicznego,
· Przeciwdziałanie otyłości wśród dzieci i młodzieży w wieku szkolnym,
· Podjęcie przez władze centralne inicjatywy opracowania i wdrożenia narodowej kompleksowej, wielosektorowej strategii ochrony zdrowia komunikacyjnego,
· Zahamowanie narastającej oporności drobnoustrojów, w tym wdrożenie i bezwzględne przestrzeganie procedur kontroli zakażeń szpitalnych,
· Wdrożenie w systemie ochrony zdrowia zawodu farmaceuty klinicznego,
· Stworzenie sprawnego systemu opieki nad osobami starszymi i seniorami wymagającymi opieki długoterminowej,
· Bliższa współpraca pomiędzy lekarzami medycyny, stomatologii i lekarzami weterynarii w myśl koncepcji Jednego Zdrowia,
· Opracowanie awaryjnych rozwiązań organizacyjnych w ratownictwie medycznym możliwych do zastosowania w sytuacjach ekstremalnych,
· Podjęcie działań będących odpowiedzią na występujące i przewidywane w przyszłości skutki zmian klimatycznych oraz mające na celu zbudowanie zrównoważonego systemu żywnościowego,
· Wprowadzenie planów aktywności profilaktycznych uwzględniających kontakt z naturą jako czynnik wspierający kondycję fizyczną, jak i psychiczną,
· Współdziałanie jednostek medycyny pracy z pracodawcami,
· Podjęcie działań mających na celu utrzymanie wysokiego poziomu kształcenia przyszłych lekarzy.
Podczas konferencji ONE HEALTH – JEDNO ZDROWIE odbyła się również uroczysta gala i wręczenie nagród oraz wyróżnień w konkursie „Perspektywy Medycyny” 2023. Inicjatywa ma na celu promowanie ekspertów, liderów i zespołów, które przyczyniają się do podnoszenia poziomu polskiej medycyny, wspierania pozytywnych zmian w ochronie zdrowia w Polsce, poprawiających jakość opieki medycznej oraz popularyzacji postaw prozdrowotnych. Laureaci odebrali statuetki i gratulacje z rąk prof. Henryka Skarżyńskiego.
– Jestem dumny, że kolejny rok z rzędy możemy nagrodzić osoby, które w swojej codziennej pracy przyczyniają się do wdrażania nowatorskich pomysłów, nowych metod diagnostycznych i leczenia podnoszących poziom ochrony zdrowia w Polsce. Doceniamy nie tylko ludzi, ale także sukcesy placówek zarządzanych przez ekspertów czy innowacyjne strategie organizacji oraz metody terapeutyczne służące poprawie zdrowia i jakości życia pacjentów. Jeszcze raz serdecznie gratuluję wszystkim tegorocznym laureatom – podsumował prof. Henryk Skarżyński.
Nagrody i wyróżnienia przyznane zostały w sześciu kategoriach: profilaktyka zdrowotna; nowoczesna edukacja medyczna; innowacje i wdrożenia; telemedycyna i usługi e-zdrowia; organizacja – ochrona zdrowia; promocja zdrowia w mediach. W tym roku kapituła przyznała także trzy nagrody specjalne będące wyrazem szczególnego uznania środowiska naukowego i pacjentów.